«Οι δρόμοι που ανοίγονται σήμερα μπροστά σας δεν είναι πολλοί, είναι δύο. Είτε θελήσετε να τους αναγνωρίσετε είτε όχι είτε προσπαθήσουν να σας τους κρύψουν μέσα στην ομίχλη ιδεαλιστικών σοφισμάτων, οι δρόμοι, που ανοίγονται μπροστά σας, είναι και μένουνε δύο: ή θα πάτε με το μέρος της συντήρησης και της αντίδρασης ή θα πάτε με το μέρος της επανάστασης. Tertium non datur (τρίτος δεν υπάρχει)».
(Γράμμα του Γληνού προς νέους φοιτητές, 1932)
Σαν σήμερα το 1943 πέθανε ο πνευματικός ηγέτης και αγωνιστής δάσκαλος Δημήτρης Γληνός.
Κορυφαίος διανοητής, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, σημάδεψε με τη ζωή και το έργο του την εποχή του. Προοδευτικός αστός διανοούμενος, σε μια συνεχή «πορεία προς τ’ αριστερά» (έτσι σκόπευε να τιτλοφορήσει ένα αυτοβιογραφικό του σημείωμα), κερδήθηκε από το κομμουνιστικό κίνημα και αφιέρωσε σ’ αυτό τη ζωή και τη δράση του.
Το έργο του, πλούσιο και μεστό από διδάγματα, είναι πάντα επίκαιρο και οδηγητικό στη σημερινή δύσκολη εποχή, για όσους παλεύουν για έναν άλλο δίκαιο κόσμο, για όσους εμπνέονται από τα ιδανικά του κομμουνισμού.
Διαβάστε αφιέρωμα στο Δ. Γληνό από την εφημερίδα «Αριστερά!» (φ.138 24/1/2004)
«… η σοσιαλιστική ιδεολογία έχει και τούτο το γνώρισμα, που την ξεχωρίζει ιδιαίτερα. Δεν είναι κλείσιμο <είτε άνοιγμα του ορίζοντα σε απέραντο πλάτος και βάθος. Δεν είνε τέρμα, είναι αφετηρία. Δεν είνε το τέλος της ανθρώπινης γνώσης, της ανθρώπινης επιστήμης και της κατάχτησης του κόσμου, είνε η αρχή της>. Γιατί ο σοσιαλισμός χτυπώντας στη βάση της, στη γενεσιουργό αιτία της (δηλαδή στην κατοχή των μέσων παραγωγής) και αίροντας οριστικά την κυριαρχία και την εκμετάλλεψη ανθρώπων από άνθρωπους, <καταργώντας την οικονομική, την κοινωνική και την πολιτική διαφοροποίηση και αφήνοντας απόλυτα ελέφτερη την ατομική διαφοροποίηση των ανθρώπων>, αναιρεί οριστικά και κάθε αιτία, κάθε συμφέρον για την παγιοποίηση, την απολίθωση και την ολιγαρχία της γνώσης, το κλείσιμο του πνευματικού ορίζοντα από τα συμφέροντα μιας κυρίαρχης τάξης και την επιβολή του μυστηριακού και του ακατανόητου, του υπερφυσικού, του «υπέρ λόγον». Ο ανθρώπινος νους απολυτρώνεται οριστικά από τα δεσμά του και οπλισμένος με την αδιάκοπη τελειοποίηση των γνωστικών μεθόδων, έχει μπροστά του ανοιχτό απ’ όλες τις πλευρές τον ορίζοντα για να εισχωρήσει στα πιο απέραντα βάθη του ουρανού και της γης και της ανθρώπινης υπόστασης και μοίρας…»
«Η σοσιαλιστική ιδεολογία» από την Τριλογία του Πολέμου
«… Ο πόλεμος άρχισε στους προϊστορικούς χρόνους με την εγκαθίδρυση της ιδιοχτησίας των μέσων που παράγουνε τα υλικά αγαθά (γης, ζώων, ανθρώπων, εργαλείων, μη
χανών) και θα τελειώσει όταν θα εγκαθιδρυθεί σ’ όλη τη γη η κοινοχτημοσύνη των μέσων της παραγωγής. Έτσι θα κλείσει ο πύρινος κύκλος της εκμετάλλεψης, της αρπαγής, της αιματοχυσίας, του ολέθρου και της βαρβαρότητας και θα βασιλέψει ειρήνη απάνω στη γη, ειρήνη και λεφτεριά και δικαιοσύνη. Οι παλιοί Αργοναύτες ξεκίνησαν για ν’ αρπάξουμε το Χρυσόμαλλο Δέρας! Από τότες όλοι οι λαοί μάχουνται και σφάζουνται γι’ αυτό. Εκείνοι που θα κατορθώσουνε να εξαφανίσουνε το «Χρυσόμαλλο Δέρας» από τη γη, θα είναι οι Αργοναύτες που θα σώσουνε την ανθρωπότητα από τον πόλεμο. Ποιοι θα είναι αυτοί; …»
χανών) και θα τελειώσει όταν θα εγκαθιδρυθεί σ’ όλη τη γη η κοινοχτημοσύνη των μέσων της παραγωγής. Έτσι θα κλείσει ο πύρινος κύκλος της εκμετάλλεψης, της αρπαγής, της αιματοχυσίας, του ολέθρου και της βαρβαρότητας και θα βασιλέψει ειρήνη απάνω στη γη, ειρήνη και λεφτεριά και δικαιοσύνη. Οι παλιοί Αργοναύτες ξεκίνησαν για ν’ αρπάξουμε το Χρυσόμαλλο Δέρας! Από τότες όλοι οι λαοί μάχουνται και σφάζουνται γι’ αυτό. Εκείνοι που θα κατορθώσουνε να εξαφανίσουνε το «Χρυσόμαλλο Δέρας» από τη γη, θα είναι οι Αργοναύτες που θα σώσουνε την ανθρωπότητα από τον πόλεμο. Ποιοι θα είναι αυτοί; …» «Ο πόλεμος που έρχεται» από την Τριλογία του Πολέμου
Ένας μεγάλος πνευματικός άνθρωπος του κομμουνιστικού κινήματος, ο Κ. Βάρναλης λέει για τον Γληνό:
"Η οξύτητα, το βάθος, η σιγουριά της σκέψης του Δασκάλου. Η αξιοσύνη του να απλουστεύει τα μπερδεμένα ζητήματα. Η αναλυτική και συνθετική του μαεστρία κι η επιγραμματικότητα του ύφους του κάνουμε το λόγο του να πείθει και να γοητεύει. Ο Γληνός δεν είναι μονάχα μεγάλος επιστήμονας, και μεγάλος Δάσκαλος, ήτανε και μεγάλος τεχνίτης. Αλλά πέρα απ’ όλα αυτά ήτανε και μεγάλος άνθρωπος της δράσης, δεν του έφτανε να ξέρει το σωστό, να το διδάσκει και να το διατυπώνει τέλεια, παρά κι αγωνιζότανε να το πραγματοποιήσει …
Αν τα γραφτά του έχουνε το χάρισμα του ισορροπημένου λόγου των κλασικών κειμένων … ο προφορικός του λόγος άστραφτε όλος από τη φλόγα και το πάθος της πίστης και της αλήθειας.
Αλλά για να συμπληρώσουμε το σκίτσο του Δασκάλου και Φίλου, ό,τι τον έκαμνε αναμφισβήτητο οδηγό ψυχών και έργων ήταν η δύναμη της προσωπικότητάς του. Η παρουσία του, σε κάθε περίσταση, αποτελούσε εγγύηση της νίκης του σωστού.
Όσοι τον ακούσανε σαν Δάσκαλο είτε στα επίσημα ιδρύματα, είτε στ’ ανεπίσημα (της εξορίας) άθελά τους πήγαινε η σκέψη τους στα λίγα επιγραμματικά που λέει ο Θουκυδίδης για τον Περικλή, που τον ορίζει άξιον «γνώναι τα βέλτιστα και ερμηνεύσαι αυτά», δηλαδή άξιον να καταλαβαίνει το σωστό και να το εξηγεί. Κι αυτό το γνώρισμα το ‘χε με το παραπάνου ο Δάσκαλος….".
Αν τα γραφτά του έχουνε το χάρισμα του ισορροπημένου λόγου των κλασικών κειμένων … ο προφορικός του λόγος άστραφτε όλος από τη φλόγα και το πάθος της πίστης και της αλήθειας.
Αλλά για να συμπληρώσουμε το σκίτσο του Δασκάλου και Φίλου, ό,τι τον έκαμνε αναμφισβήτητο οδηγό ψυχών και έργων ήταν η δύναμη της προσωπικότητάς του. Η παρουσία του, σε κάθε περίσταση, αποτελούσε εγγύηση της νίκης του σωστού.
Όσοι τον ακούσανε σαν Δάσκαλο είτε στα επίσημα ιδρύματα, είτε στ’ ανεπίσημα (της εξορίας) άθελά τους πήγαινε η σκέψη τους στα λίγα επιγραμματικά που λέει ο Θουκυδίδης για τον Περικλή, που τον ορίζει άξιον «γνώναι τα βέλτιστα και ερμηνεύσαι αυτά», δηλαδή άξιον να καταλαβαίνει το σωστό και να το εξηγεί. Κι αυτό το γνώρισμα το ‘χε με το παραπάνου ο Δάσκαλος….".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου